Τα σφαιρωτά σμήνη περιστρέφονται στον πυρήνα

Credit: ESA / Hubble und NASA

Ο πυρήνας του σφαιρωτού σμήνους Μεσιέ 13 είναι μόλις 25.000 έτη φωτός μακριά και μετράται περίπου 145 έτη φωτός σε διάμετρο. Βρίσκεται στον αστερισμό του Ηρακλή και μερικές φορές μπορεί ακόμη και να φανεί με μικρά κιάλια.

Οι αστρονόμοι από το Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν και του Ινστιτούτου Max Planck της Γερμανίας για την Εξωγήινη Φυσική (MPE) βρήκαν πρόσφατα μια έκπληξη όταν εξέταζαν ορισμένα από τα παλαιότερα σμήνη αστεριών στο γαλαξία μας. 
Τα αστέρια στα κέντρα αυτών των συσπειρώσεων περιστρέφονται γύρω από έναν κοινό άξονα. 
Στο παρελθόν πίστευαν, ότι οποιαδήποτε κεντρική περιστροφή θα έχει "σβηστεί" από καιρό, αφήνοντας τα κεντρικά αστέρια σε τυχαίες τροχιές. 
Η εργασία έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στο Astrophysical Journal Letters.

Αυτά τα «σφαιρωτά σμήνη» είναι αρχαίες συλλογές έως και ένα εκατομμύριο παλιά αστέρια με απλές χημικές συνθέσεις, κοντινά συνδεδεμένα μεταξύ τους από τη βαρύτητα. 
Σφαιρωτά σμήνη σε τροχιά στους περισσότερους γαλαξίες, συμπεριλαμβανομένου και του δικού μας Γαλαξία. 
Λόγω της μεγάλης ηλικίας αυτών των συσπειρώσεων και αρκετών σφαιρικών σχημάτων, με μια ισχυρή συγκέντρωση άστρων προς το κέντρο, ιστορικά, έχουν θεωρηθεί ως απλά συστήματα. 
Ωστόσο, οι νέες παρατηρήσεις διατηρούν αποκαλυπτικά, εκπληκτικά αποτελέσματα.

Η ομάδα, με επικεφαλής τον Maximilian Fabricius του MPE και της Eva Noyola του Τέξας, έχουν παρατηρήσει 11 σφαιρωτά σμήνη από το Παρατηρητήριο στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Ώστιν McDonald με το τηλεσκόπιο J. Smith Harlan. 
Βρήκαν ότι όλες οι συστάδες δείχνουν αυτή τη κεντρική περιστροφή.

Αυτό το αποτέλεσμα είναι «εκπληκτικό», λέει ο Fabricius. 
«Δεν το περιμέναμε αυτό»· 
Αρχικά παρατηρήσαμε αυτά τα σφαιρωτά σμήνη για μέτρηση της κεντρικής ταχύτητάς διασποράς τους»-δηλαδή, οι τυχαίες κινήσεις των άστρων μέσα σε μια συστάδα.

Το 2,7-μέτρων (107 ιντσών) τηλεσκόπιο Harlan J. Smith στο Παρατηρητήριο του Πανεπιστημίου του Τέξας McDonald. Φωτογραφία από τον Marty Harris / McDonald Observatory.

Credit: From Fabricius et al. 2014

Η ταχύτητα στον τομέα του σφαιρωτού σμήνους Μεσιέ 13, όπου οι ταχύτητες κυμαίνονται από-5χλμ. / δευτ. (μακριά από τον παρατηρητή - μπλε) έως +5 χλμ. / δευτ. (προς τον παρατηρητή - κόκκινο). Η συνεχής γραμμή δείχνει τον άξονα περιστροφής, ενώ τα πράσινα τόξα δείχνουν την ισοπέδωση της κατεύθυνσης που μετράται από την κατανομή των άστρων (από το αρχείο δεδομένων).

Μετάφραση: To-New-Sas

ΠΗΓΗ: phys.org